Día 24 de xaneiro, xoves

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Manuel Antonio Castiñeiras González, profesor da Universidade de Barcelona, sobre "Pórtico da Gloria desde a perspectiva da Historia da arte".

Día 15 de xaneiro, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

Conferencia de Ramón Yzquierdo Peiró, doutor en Historia da Arte pola USC e Director Técnico-Conservador do Museo da Catedral de Santiago, "Recuperando a fachada occidental da catedral de Santiago".

De 19 e 20 h. anotacións para a viaxe do día 23 de febreiro, sábado, a Santiago de Compostela para ver o Pórtico da Gloria.

Día 15 de xaneiro, martes

ás 20 horas

Salón de actos da Deputación Provincial

De 19 e 20 h. anotacións para a viaxe do día 23 de febreiro, sábado, a Santiago de Compostela para ver o Pórtico da Gloria.

A Asemblea será o día 15 de decembro, sábado, ás 12,00 horas en primeira convocatoria e ás 12,30 horas en segunda, na Galería Sargadelos, e ás 14 horas no Hotel Méndez Núñez o xantar, por terse celebrado en 1918 nese establecemento o banquete da I Asemblea das Irmadades da Fala. O xantar será servido pola Casa Grande de Nadela co seguinte menú:

Entrantes

Xamón de porco celta, pan de pobo e tomate natural

Empanada galega

Croquetas caseiras

Primeiro

Xarrete de tenreira galega ao viño mencia

Sobremesa

Filloas con mel e nata

Adega

Godello Lagar de Deuses, denominación de orixe Monterrei

Mencia  Vía Romana, denominación de orixe Ribeira Sacra

Café e infusións

Cantará Pilocha e Lis Latas. Para apuntarse no correo Este enderezo de correo está a ser protexido dos robots de correo lixo. Precisa activar o JavaScript para velo. ou chamando ao teléfono 656 23 63 43 ata o día 5 de decembro. Prezo 30 €. Cobrarase no xantar. Se non reunimos 30 asistentes non se fai.

Nº 2. ASSILAH, LARACHE.

Mohamed, ou familiarmente, Tuqui, o guía, dedica hoxe as explicacións á historia de Marrocos e aspectos que caracterizan o Islam, de camiño a Assilah desde Tánxer, por autopista. Paisaxes movidas, por variadas, secas ou húmidas, verdes, cruzando os ued ou ríos, como o Lukos, que vén do Rif, ancho e azul cando nos achegamos xa á altura de Larache. O seu nome atráeme pola semellanza co noso Lugo (Lucus). Vense arreo invernadoiros dedicados a palmeiras ou fresas, e moito melón. Dominan as empresas españolas nestas explotacións, pois contratan mozos e mozas da zona sen respectar os seus dereitos laborais. Vense tamén, nas cidades, buses de transporte público da empresa Alsa.

Assilah tingue os nosos ollos de azul e graffitis variados que van aparecendo polas rúas estreitas de edificios brancos, produto do Festival Internacional ou Mussem da Cultura que se organiza cada ano aquí. A muralla portuguesa, do s. XV e XVI e a Torre que lembra a de Belém, son construcións harmoniosas e atractivas nas que traballou nesa época o arquitecto Diogo Boitaca, autor do mosteiro dos Xerónimos e da Torre de Belém. Casas e palacios van guiando o noso paseo. Chama o morabito branco de cúpula semiesférica verde ao pé dunha torre da muralla. E logo, perdémonos ao noso ar buscando a xente, os artesáns e os obradoiros, como ese forno no que o panadeiro cocía un pastel de leite ou os nenos e nenas saíndo da escola ou o grupo de mulleres cos característicos sombreiros de palla ; e sempre o zoco no que merco unha orixinal e fermosa alfombra amazigh de debuxos a xeito de conto infantil. Deixamos Assilah, con pena e co desexo de volver. Quizais a ansia polo regreso sexa máis forte aínda que cando se fai realmente. O maxín recréase nas sensacións, libre como un cabalo que se rebela a ser montado.

Día 24 de novembro, sábado

A viaxe a Santiago de Compostela tivo como finalidade facer a vista homenaxe ao Museo do Pobo Galego unha vez cumpridos os seus 40 anos de vida. Aproveitamos para ver no Museo da Cidade da Cultura a exposición "Castelao maxistral. A boa obra ao mestre honra", unha visita que foi guiada por Javier Raposo Martínez. Comezou comentando a foto da inauguración do cadro "A derradeira leición do mestre", dedicado ao fusilamento de Alexandre Bóveda na Caeira (Poio) o 17 de agosto de 1836, que tivo lugar no Centro Ourensán de Bos Aires o 17 de agosto de 1845, coincidindo co noveno aniversario do asasinato. A obra está baseada na estampa número 6 de Galicia Mártir que pintou Castelao cando xa estaba case cego.

Tamén hai os debuxos ou caricaturas, coas súas lendas, nas que Castelao defende un ensino público libre, universal e en galego. En realidade é unha homenaxe a máis de 900 mestres e mestras fusilados que pertencían ou seguían os métodos da Intistución Libre de la Enseñanza, na súa maioría republicanos e galeguistas.

Día 24 de novembro, sábado

ás 9 horas

Viaxe a Santiago de Compostela para a vista homenaxe ao Museo do Pobo Galego unha vez cumpridos os seus 40 anos de vida.

6 de novembro

A presenza das mulleres nas Irmandades da Fala, e a pegada que deixaron na sociedade do seu tempo, foi máis ampla e de maior calado do que a primeira vista semella. Só que, como xa é sabido, o papel que xogaron as mulleres na historia sempre estivo marcado polo silencio e polo esquecemento. O seu papel foi desigual con respecto aos homes xa que era o que lles deixaban facer. Comezaron a traballar neste proxecto político e cultural desde a fundación o 16 de maio de 1916.

Malia os tímidos avances que se produciron nas primeiras décadas do século XX, non foi nada doado para as mulleres a incorporación aos espazos públicos. As irmandiñas non foron unha excepción neste ambiente xeral en que vivía a metade da humanidade. Aínda que a súa proxección pública foi abondo limitada se a comparamos coa dos compañeiros, o compromiso e as actividades das militantes non foron en absoluto irrelevantes. No Manifesto das Irmandades dado a coñecer na Asemblea de Lugo o 18 de novembro de 1918, asinado por 64 irmandiños, non aparece ningunha muller, pero en dous dos seus artigos, faise referencia á igualdade de dereitos co home.

A lembrar as súas achegas en diferentes ámbitos de actuación e as traxectorias de varias irmandiñas, algunhas ben descoñecidas, dedicouse a parte fundamental da conferencia.

5 de novembro

Comezou a intervención o profesor José Manuel González Reboredo facendo referencia a que no século XIX houbo un intenti de crear un Museo de Galicia. En 1884 a Real Sociedad Económica de Amigos del País de Santiago inaugurou un Museo que durou poucos anos. En 1887 José Villaamil y Castro, elabora unha Memoria sobre la creación de un museo arqueológico en la ciudad de Santiago por encargo do Ministerio de Fomento partindo do anterior que tería tamén algúns materiais etnográficos. As creacións das Comisións Provinciais de Monumentos Históricos e Artísticos, darán lugar á creación do primeiro museo provincial, o Arqueolóxico de Ourense.

Coa creación en 1923 do Seminario de Estudos Galegos crease unha sección de Etnografía e Floklore que vai dirixir Vicente Risco. En 1930 crease unha comisión encargada de dar os primeiros pasos para a posta en marcha do Museo de Galicia, da que forman parte Vicente Risco, Xesús Carro, Ramón Martínez López, Xosé Filgueira Valverde e Alfonso Rodríguez Castelao. En 1932 son nomeados encargados do museo Xesús Carro e Xaquín Lorenzo Fernández. O Museo instalouse no salón Artesonado do Colexio de Fonseca. Entre os materiais había algúns de carácter etnográfico, como cerámica de Sargadelos, Niñodaguia, Buño, e maquetas de arquitectura popular. En 1936 desaparece o Seminario quedando o proxecto en nada. En 1943 creouse o Instituto Padre Sarmiento de Estudos Galegos dependente do Consejo Superior de Investigaciones Científicas, que recolleu os materiais e a biblioteca propiedade do Seminario, contando coa sección de Etnografía e Folklore. Na década 1960-70 Manuel Chamoso Lamas tentou crear tres museos etnográficos en Galicia.

LAS EDADES DEL HOMBRE "Mons Dei"

27-28 de outubro de 2018

Saímos ás 7 horas de Lugo. A primeira visita efectuouse ás 11,30 horas á igrexa románica do mosteiro benedictino de Santa María de Mave construída entre os anos 1200 e 1208. A tesoureira Julia Cantalapiedra deu unha explicación do monumento comezando polo exterior, na cabeceira de tres ábsidas. No interior ten tres naves cubertas con bóveda de canón apuntado. e de influencia borgoñona pola relación co Císter. e na portada. A portada e abucinada mediante arquivoltas, algunha en dente de serra, que apoian sobre capiteis con decoración vexetal.

Pasamos despois a Olleros de Pisuerga para ver a singular igrexa parroquial escavada na rocha arenisca, por ser primitivamente un eremitorio que no exterior conserva sepulcros antropomorfos. Esta situada nunha fermosa paraxe presidida por unha torre exenta como campanario. Recibimos as detalladas explicacións dun guía que nos informou da evolución do templo ata o século XVIII.

Proseguimos viaxe a Aguilar de Campoo, trasladándonos a visitar o mosteiro de Santa María la Real, hoxe un Instituto, pero que se pode visitar unha pequena exposición sobre o románico palentino, a igrexa onde había unha exposición de pintura, o claustro, o refectorio e a sala capitular.

Pola tarde, despois de xantar nun restaurante situado na Praza de España, saímos ás 16 horas para San Andrés de Arroyo, para visitar a Real Abadía Cisterciense de Santa María e San Andrés. Na entrada ao patio hay un rollo e no interior fixemos unha visita guiada comezando pola exposición de obxectos etnográficos, pasando ao claustro con arcos de medio punto sobre columnas pareadas con fermosos capiteis a sala capitular, e a igrexa.